[Cầu trợ giúp & đăng ký dịch] Đế Yên

[Tuệ Hiền]

Hai câu sau nữa mà em .

Cầm Tâm và Trường Phong là tên người hả?

Trước giờ chỉ mới tham gia dịch BBCT, mấy bộ khác cũng chưa đọc, nên nếu có hỏi thì liệt kê danh từ riêng xuất hiện trong đoạn dùm. Thanks nhiều nhiều!

 

[bellelda]

云琴儿笑不出来了. 她是东瀛女子, 一直羡慕中原的文采风流, 也知道绿珠坠楼的典故.

Vân cầm nhi tiếu bất xuất lai liễu. Tha thị đông doanh nữ tử, nhất trực tiện mộ trung nguyên đích văn thải phong lưu, dã tri đạo lục châu trụy lâu đích điển cố.

[Vân Cầm Nhi] [cười không nổi] []. [Nàng đã] [Đhắn Doanh] [Nữ Tử], [một mực] [hâm mộ] [Trung Nguyên] [] [Văn Thải] [Phong Lưu], [cũng biết] [Lục Châu] [rơi lầu] [] [điển cố].

Từ này có nghĩa là gì vậy mọi người.

 

[bellelda]

Cầm Tâm và Trường Phong là tên người hả?

Trước giờ chỉ mới tham gia dịch BBCT, mấy bộ khác cũng chưa đọc, nên nếu có hỏi thì liệt kê danh từ riêng xuất hiện trong đoạn dùm. Thanks nhiều nhiều!

Chắc là dùng tên tả ý quá .

 

[Tuệ Hiền]

云琴儿笑不出来了. 她是东瀛女子, 一直羡慕中原的文采风流, 也知道绿珠坠楼的典故.

Vân cầm nhi tiếu bất xuất lai liễu. Tha thị đông doanh nữ tử, nhất trực tiện mộ trung nguyên đích văn thải phong lưu, dã tri đạo lục châu trụy lâu đích điển cố.

[Vân Cầm Nhi] [cười không nổi] []. [Nàng đã] [Đhắn Doanh] [Nữ Tử], [một mực] [hâm mộ] [Trung Nguyên] [] [Văn Thải] [Phong Lưu], [cũng biết] [Lục Châu] [rơi lầu] [] [điển cố].

Từ này có nghĩa là gì vậy mọi người.

Văn thải phong lưu chỉ cho người có tài, phong độ tiêu sái, cũng làm tính từ đc.

 

[Tuệ Hiền]

Chắc là dùng tên tả ý quá .

Hoa có mùi thơm, trăng có vầng;
Một khắc xuân giá đáng ngàn vàng.
(ở) Lâu đài ca hát, gảy đàn cầm;

Đc vày thôi, giờ ồn quá không dịch đc câu cuối.

 

[nhatchimai0000]

秋长风淡然一笑道: "你还记得我曾经问过你'红拂夜奔, 文君当垆' 的典故吗?"

Thu trường phong đạm nhiên nhất tiếu đạo: "Nhĩ hoàn ký đắc ngã tằng kinh vấn quá nhĩ'Hồng phất dạ bôn, văn quân đương lư' đích điển cố mạ?"

[Thu Trường Phong] [cười nhạt một tiếng] [nói:] "[Ngươi] [còn nhớ rõ] [ta] [đã từng hỏi] [ngươi] '[Hồng Phất] [ban đêm] [chạy], [văn] [quân] [khi] [lư]' [] [điển cố] [sao?] "

Anh em biết điển cố này không, để nguyên văn HV luôn được ko nhỉ?

Hồng Phất dạ bôn (tạm dịch Hồng Phất chạy trốn trong đêm) là một câu truyện kể về một người con gái. Nàng vốn là người của Dương Tố, một kẻ vô cùng giàu có. Về sau nàng gặp được Lý Tĩnh (sau là đại thần nhà Đường), một kẻ nghèo kiết xác, tiền đồ mờ mịt, nàng đã chọn y. Trong đêm tối nàng trốn ra ngoài cùng theo y chịu khổ, lang bạt, cuối cùng cũng đổi được một cuộc sống tốt đẹp

 

[nhatchimai0000]

Văn quân đương lô

Thời ấy, Trác Văn Quân (chữ Hán: 卓文君) được xếp vào hạng quốc sắc thiên hương, con của tri huyện tỉnh Thiểm Tây. Nàng được gả cho thư sinh Vương Hàm Tân, người tuy đã đỗ Tú tài nhưng vẫn tiếp tục việc bút nghiên. Sau nửa năm sống cùng nhau, Hàm Tân bỗng lâm bệnh rồi t.ừ trần. Nửa đời hồng nhan dang dở, trong suốt thời gian làm tuần, Trác Văn Quân ngồi rũ rượi bên bàn thờ chồng.​

Tương Như, tự là Tràng Khanh. Thuở nhỏ nhà nghèo nhưng t.ư chất thông minh, giỏi thi phú, có ngón đàn tuyệt diệu. Khi dấn thân và quan trường, Tương Như chỉ giữ chức quan nhỏ nên chán nản, bỏ chức, ngao du sang nước Lương giao tiếp với nhiều văn nhân nổi tiếng một thời gian rồi trở lại đất Thục.
Nhờ giỏi thi phú và có ngón đàn tuyệt diệu nên Tương Như được giới quan lại, quý tộc đón tiếp. Trong đó, có quan huyện Lâm Cùng là Vương Cát, cũng là ân nhân của Tương Như lúc khốn cùng. Vương Cát để Tương Như ở Đô Đình, chiêu đãi Tương Như như vị khách quý nên bóng dáng chàng lọt vào mắt nhà đại quý tộc Trác Vương Tôn. Nghe tiếng Tương Như đàn hay nên quan huyện cùng Trác Vương Tôn yêu cầu đánh cho một bài.
Họ Trác vốn có một người con gái rất đẹp tên Văn Quân, còn nhỏ tuổi mà sớm góa chồng, lại thích nghe đàn. Tương Như được biết, định ghẹo nàng, nên vừa gảy đàn vừa hát khúc “Phượng cầu hoàng” (Chim phượng trống tìm chim phượng mái). Không gian như lắng đọng, thời gian như ngừng trôi, tiếng đàn vang lên réo rắt dìu dặt, du dương, trầm bổng, chạm đến mọi cung bậc xúc cảm ai oán của con người.
Chim phượng, chim phượng về cố hương,Ngao du bốn bể tìm chim hoàngThời chưa gặp chừ, luống lỡ làng.Hôm nay bước đến chốn thênh thang.Có cô gái đẹp ở đài trang,Nhà gần người xa não tâm tràng.Ước gì giao kết đôi uyên ương,Bay liệng cùng nhau thỏa mọi đường. Nguyên văn:
Phượng hề, phượng hề quy cố hương,Ngao du tứ hải cầu kỳ hoàng,Thời vị ngộ hề vô sở tương,Hà ngộ kim tịch đăng t.ư đường.Hữu diệm thục nữ tại khuê phường,Thất nhĩ nhân hà sầu ngã trường.Hà duyên giao cảnh vi uyên ươngTương hiệt cương hề cộng cao tường.
Trác Văn Quân núp sau tấm rèm, tâm hồn ngây ngất theo khúc nhạc du dương. Hình ảnh của Tương Như đã ngự trị trong trái tim nàng. Dư âm tiếng đàn réo gọi theo bao tình cảm nồng nàn, trái tim thôi thúc nên ngay trong đêm đó, nàng đã bỏ nhà, lản sang Đô Đình để đi theo Tương Như.
Trác Vương Tôn thấy con gái bỏ nhà đi thì vô cùng t.ức giận, nên quyết định t.ừ con. Như vậy, chữ “loan” theo tiếng gọi tình yêu của “phượng” cùng nhau chung sống. Tương Như và Văn Quân phải bán những vật dụng cần thiết để kiếm sống. Đôi trai gái trở về Lâm Cùng mở một quán nấu rượu. Vợ chồng cùng cặm cụi làm ăn.

​

Sau Hán Vũ Đế đọc bài t.ử hư phú của Tương Như, khen tài mới vời vào triều, ban chức tước. Lại sai chàng cầm cờ tiết, thay nhà vua về Ba Thục chiêu an bọn phụ lão tùng phục nhà Hán. Lần này thỏa chí bình sinh, Tương Như áo gấm vinh quy được người đón rước long trọng. Nhưng làm quan ít lâu, lại chán, cáo bệnh lui về quê.

Lần thứ hai t.ư Mã Tương Như đến Trường An, không lâu sau thì quan vận hanh thông, được làm quan cao, được cưỡi tuấn mã. Con người có thể thay đổi hoàn cảnh thì hoàn cảnh cũng có thể thay đổi con người. Tương truyền t.ư Mã Tương Như sau khi làm bài Trường Môn phú nói lên nỗi lòng A Kiều, giúp nàng lấy lại được sủng ái của quân vương thì chàng cũng trở thành người trong mộng của bao nhiêu tiểu thư mệnh phụ chốn kinh thành, chàng quên mất Trác Văn Quân tài hoa đa tình đang mỏi mắt chờ chàng ở chốn Thành Đô. t.ư Mã Tương Như nhất đăng long môn, thân giá tăng cao gấp trăm lần, từ đấy liền trầm mê thanh sắc, đăng hồng tửu lục. Tương Như chợt cảm thấy Văn Quân không còn xứng đáng với mình khiến hắn nảy sinh ý muốn bỏ vợ, quang cảnh năm năm trời vụt qua trong thoáng chốc.
Vào một ngày, Trác Văn Quân đang ngồi sầu lệ bên cửa sổ, bỗng có một vị quan sai từ kinh thành đến, giao cho nàng một phong thư và nói với nàng rằng đại nhân muốn nhận thư đáp ngay lập tức. Trác Văn Quân vừa ngạc nhiên vừa mừng rỡ, mở thư ra vừa xem thấy một trang giấy trắng cùng với mấy chữ số : “Nhất nhị tam tứ ngũ lục thất bát cửu thập bách thiên vạn”. Trác Văn Quân vừa xem thì hiểu ngay, đấng trượng phu làm quan cao đã có ý hiềm khí, đây ắt là dùng cách trêu đùa để làm khó mình. Nàng nhất thời bi phẫn vạn phần, viết luôn một phong thư giao cho quan sai.
“Nhất biệt chi hậu, nhị địa tương huyền, chỉ thuyết thị tam tứ nguyệt, hựu thùy tri ngũ lục niên. Thất huyền cầm vô tâm đàn, bát hành thư vô khả truyền, cửu liên hoàn tòng trung đoạn, thập lí trường đình vọng nhãn dục xuyên. Bách t.ư tưởng, thiên quải niệm, vạn ban vô nại bả lang oán. Vạn ngữ thiên ngôn thuyết bất hoàn, bách ngã liêu nại thập y lan, trùng cửu đang cao khán cô nhạn, bát nguyệt trung thu nguyệt viên nhân bất viên, thất nguyệt bán thiêu khán bỉnh chúc vấn thương thiên, lục nguyệt thiên biệt nhân dao phiến ngã độc tâm hàn, ngũ nguyệt thạch lựu như hỏa thiên ngộ trận trận lãnh vũ kiêu hoa đoan, tứ nguyệt tì bà vị hoàng ngã dục đối kính tâm ý loạn, hốt thông thông, tam nguyệt đào hoa tùy thủy chuyển, phiêu Y ! Lang a lang, ba bất đắc hạ nhất dã nhĩ vi nữ lai ngã vi lang !”
Dịch rằng : “Sau lần từ biệt, hai bến tương t.ư, nói rằng ba bốn tháng, ai ngờ là năm sáu năm, thất huyền cầm không lòng dạ nào đàn, bát hành thư ngâm mãi không thể thông, cửu liên hoàn gãy đứt từ bên trong, ánh mắt chờ mong dường xuyên cả thập lí trường đình, trăm lần tưởng, ngàn lần nhớ, vạn lần không ngăn được oán hờn chàng. Vạn ngữ thiên ngôn nói không hết, trăm lần sầu muộn tựa mười gốc bằng lan, ngày trùng cửu lên cao ngắm chim nhạn, tiết trung thu tháng tám trăng tròn người không được đoàn viên, rằm tháng bảy thắp nén hương ngọn nến hỏi trời xanh, ngày hè tháng sáu người người vẫy quạt riêng lòng thiếp lạnh lẽo, hoa lựu tháng năm đỏ như đốm lửa gặp mưa lạnh tưới tắm, tháng t.ư tì bà vàng, thiếp soi gương càng thấy tâm loạn, hoa đào tháng ba trôi theo nước, con diều tháng hai đứt mất dây. Y ! Chàng ơi chàng, hay là kiếp sau chàng đổi làm nữ, thiếp làm nam !”
t.ư Mã Tương Như cho rằng lần này nhất định có thể làm khó Trác Văn Quân, không ngờ là thư đáp lại đến một cách thần tốc như vậy, vội vã mở ra xem, hoa cả mắt. Thì ra Trác Văn Quân đã khéo léo án theo thứ tự các chữ số trong thư viết thành một bài thơ đầy huyết lệ với tình ý triền miên lại mang một nét chính khí hùng hồn:
Sau khi đọc xong, t.ư Mã Tương Như vô cùng xấu hổ, cảm thấy mình thật có lỗi với vị phu nhân tài hoa hoành dật, đa tình đa nghĩa. Sau cùng, Tương Như dùng cao xa tứ mã, đích thân quay về hướng Thành Đô nghênh đón Trác Văn Quân nhập kinh.
​

Trong Bích Câu kỳ ngộ có câu:
Cầu hoàng tay lựa nên vần,Tương Như lòng ấy, Văn Quân lòng nào. Trong Đoạn trường tân thanh hay Truyện Kiều của Nguyễn Du cũng có câu:
Khúc đâu t.ư Mã phượng cầu,Nghe ra như oán, như sầu phải chăng! Và Nguyễn Bính trong bài “Hoa với Rượu” cũng có nhắc đến, cũng t.ừ điển tích đó mà ra:
Như truyện Tương Như và Trác ThịĐưa nhau về ở đất Lâm CùngVườn cam trắng xóa hoa cam rụngTôi với em Nhi kết vợ chồng!

 

[VôHưKhông]

Hoa khoe sắc hương, trăng mờ tỏ
Một khắc đêm xuân đáng ngàn vàng
Ca hát vang lầu cầm tâm động
Gió ghẹo màn che bung tươi màu

 

[VôHưKhông]

^^ Mình dịch ý chứ chịu không dịch thơ được

 

[nhatchimai0000]

Khúc đâu t.ư Mã phượng cầu

"Khúc đâu t.ư Mã phượng cầu
Nghe ra như oán như sầu phải chăng?"
(câu 475 đến 476)​

"Khúc t.ư Mã phượng cầu" tức là khúc "Phượng cầu hoàng" (chim phượng trống tìm chim phượng mái) của t.ư Mã Tương Như đàn tỏ tình với nàng Trác Văn Quân.
t.ư Mã Tương Như tự Trường Khanh, người ở Thành Ðô đời vua Cảnh Ðế (163- 149 trước DL) nhà Hán. Người đa tài, văn hay đàn giỏi.
Khi lìa quê lên Trường An (kinh đô nhà Hán) lập công danh, đến con sông đầu làng, Tương Như viết trên cầu một câu: "Bất thừa cao xa tứ mã, bất phục quá thử Kiều" (không ngồi xe cao bốn ngựa, không qua lại cầu này nữa). Vì quyên tiền, Tương Như được làm một chức quan Lang.
Vốn con người hào hoa phong nhã rất mực, làm quan một thời gian sinh chán, cáo bịnh từ quan qua chơi nước Lương, làm bài "Ngọc như ý" được vua nước Lương ban cho một cây đàn lục ỷ, trên khắc bốn chữ "đồng tử hợp tinh", lại trở về đất Thục. Ðến đâu, Tương Như cũng dùng bút mực và cây đàn để giao thiệp bằng hữu.
Khi đến đất Lâm cùng, Tương Như vốn sẵn quen thân với quan Lịnh ở huyện là Vương Cát nên đến chơi. Cát lại mời Tương Như cùng đi dự tiệc ở nhà Trác Vương Tôn là viên ngoại trong huyện. Nghe tiếng Tương Như đàn hay nên quan huyện cùng Trác Vương Tôn yêu cầu Tương Như cho thưởng thức một bài.
Trác ông vốn có người con gái rất đẹp tên Văn Quân còn trẻ mà sớm goá chồng, thích nghe đàn. Tương Như được biết, sinh lòng yêu mến, nhân đó định trêu nàng nên vừa đàn vừa hát "Khúc Phượng cầu hoàng":

"Phượng hề phượng hề quy cố hương
Ngao du tứ hải cầu kỳ hoàng
Thời vị ngô hề vô sở tương
Hữu diện thục nữ tại khuê phường
Thất nhĩ ngân hà, sầu ngã trường
Hà duyên giao cảnh vi uyên ương
Tương hiệt ương hề cộng cao tường"​

Nghĩa:​

"Chim phượng, chim phượng về cố hương
Ngao du bốn biển tìm chim hoàng
Thời chưa gặp chừ luống lỡ làng
Hôm nay bước đến chốn thênh thang
Có cô gái đẹp ở đài trang
Nhà gần người xa não tâm tràng
Ước gì giao kết đôi uyên ương
Bay liệng cùng nhau thoả mọi đường"
(Bản dịch của Trúc Khê)​

Tiếng đàn lảnh lót, giọng hát thâm trầm, ý đầy tình cảm, con người hào hoa phong nhã, Văn Quân đứng nép bên trong nghe tiếng nghìn người, biết người gợi ý đến mình nên lòng sinh bồi hồi cảm xúc. Rồi một đêm, nàng bỏ nhà đi theo tiếng gọi của tình yêu. Tương Như đưa nàng về nhà mình. Nhà quá nghèo, gió lộng bốn bề. Ông già họ Trác quyết định từ con.
Tương Như nghèo nàn buồn bã, đem chiếc áo cừu túc sương đi cầm cho người ở chợ, để mua rượu về cùng Văn Quân đối ẩm. Văn Quân ôm đầu, khóc nói: "Ta xưa này giàu có, nay đến nỗi phải đi cầm áo mua rượu, buồn biết chừng nào!"
Thế rồi, vợ chồng mở một quán nấu rượu. Văn Quân giữ việc nhóm lò nấu rượu, còn Tương Như thì mặc quần cộc làm lụng rửa vò hủ ở chợ.
Sau Hán Võ đế đọc bài "Tử hư phú" của Tương Như, khen tài mới vời vào triều, ban chức quan Lang. Vì muốn thông sứ các dân tộc miền Tây nam, nhà vua phong chức Trang Lang tướng, cầm cờ tiết mao đi sứ. Tương Như vào đến đất Thục, quan lại từ dưới đến Thái thú đều ra tận ngoài thành tiếp rước, quan huyện Lịnh thì vác cung nỏ đi tiền khu; người người đón tiếp long trọng. Trác Vương Tôn bấy giờ không còn dám khinh thường chàng rể nữa. Nhưng Tương Như làm quan ít lâu lại chán, cáo bịnh lui về quê.
"Khúc t.ư Mã phượng cầu" tức là khúc "Phượng cầu hoàng" mà t.ư Mã Tương Như gảy tỏ tình với Trác Văn Quân. Ðây là một khúc đàn tình tứ lãng mạn khá đẹp.

Trong "Bích Câu Kỳ ngộ" của Vô Danh, có câu:​

Cầu hoàng tay lựa nên vần
Tương Như lòng ấy Văn Quân lòng nào​

Qua phút từng bừng rộn rã "tiếng sắt tiếng vàng chen nhau" như "Hán Sở chiến trường", thì bây giờ tình cảm chuyển sang thâm trầm, dịu dàng, đằm thắm, thiết tha, chứa chan mộng đẹp lâng lâng của một mối tình đầu như nụ hoa tình chớm nở buổi sương mai.