Như kiểu mấy lão thần rừng truyện này cứ dịch đại loại như kiểu keeper of the forest cho nó dễ hiểu ( nếu việt hóa hoàn toàn) còn ko thì phải ghi nguyên 1 bảng chú thích dài.
Vì cái cấp độ của thần thoại nó ko phát triển theo kiểu cây phân nhánh. Ngoài mấy lão tối cao ra còn ở dưới tên nào cũng khó đoán.
Theo í kiến đệ thì dịch thần thoại gọi chức vụ ra chứ ko gọi cấp bậc như truyên Trung Quốc nghe sẽ hay hơn.
Mình có nghe thằng Nar kể về bạn. Thanks for your friendship, thằng Nar rất ấn tượng với bạn
Mình ko hỉu ý bạn lắm! Nếu bạn có thể nói rõ hơn thì thật sự là giúp tụi mình rất nhiều, và xin cho ví dụ, vì đó là cách thức để truyền tải ý tưởng tốt nhất.
Những điều mình ko rõ, đó là: "thần rừng", "phải ghi nguyên 1 bảng chú thích dài", "kiểu cây phân nhánh", "gọi chức vụ ra chứ ko gọi cấp bậc".
Sorry nếu mình ko hỉu quá nhiều, mình vẫn rất mong chờ sự góp ý độc giả.
Ví Dụ như gọi Cerberus
Theo đặc điểm nhận dạng dịch là Chó Ba Đầu
Theo chức vụ : Chó canh cổng địa ngục
Dài 1 tí nhưng dễ hiểu. Chứ ko lại như mấy truyện trước em drop, toàn thấy martyr với empath. Vừa đọc truyện vừa tra từ điển thì đúng là
Thú nhận rằng, có rất nhiều từ mình chả biết phải dịch ra tiếng Việt thế nào!
Nhất là những danh từ tên riêng, tên của giống loài mà bạn vừa đề cập. Một sự thật rằng, mình biết và xem truyện này từ English hoàn toàn, ko hề xem qua bản dịch trước đây của các phiên bản tiếng Việt của Percy. Mình mới vừa nhờ Vịt, người mới tậu bản tiếng Việt của bộ truyện Percy trước đây, để có thể góp ý về cách dịch ra tiếng Việt của những từ - mà theo mình, vốn dĩ ko nên dịch ra tiếng việt vì sự ko truyền tải đủ ý của nó.
Mình sẽ cố gắng dịch các từ mà bạn nói ra tiếng Việt. Mình rất mong bạn tiếp tục góp ý về những từ này, please!
Đại loại tức là dịch truyện đi kèm với quá nhiều chú thích sẽ thực sự làm khó người đọc.
Nên theo tiểu đệ đề nghị là chỉ cần dịch theo hướng của câu truyện bê nguyên tiếng việt vào sẽ làm độc giả dễ hiểu hơn dù cho tiếng việt sẽ ko mang đầy đủ í nghĩa của câu từ ấy.
Cái đó phải chấp nhận vì dịch truyện ở 2 đất nước bất đồng ngôn ngữ nên văn phong phải nhập gia tùy tục thôi
Đại loại tức là dịch truyện đi kèm với quá nhiều chú thích sẽ thực sự làm khó người đọc.
Nên theo tiểu đệ đề nghị là chỉ cần dịch theo hướng của câu truyện bê nguyên tiếng việt vào sẽ làm độc giả dễ hiểu hơn dù cho tiếng việt sẽ ko mang đầy đủ í nghĩa của câu từ ấy.
Cái đó phải chấp nhận vì dịch truyện ở 2 đất nước bất đồng ngôn ngữ nên văn phong phải nhập gia tùy tục thôi
Chương 1:
Trang 1: We come in peace sửa thành Chúng tôi đến trong hòa bình
Trang 2: satyr sửa thành thần rừng satyr
Giải thích chút về việc tại sao lại sửa satyr thành thần rừng satyr không nhiều người sẽ bảo dịch thế khác gì viết thành thần rừng thần rừng.
VD: trường hợp Uranus
Uranus nghĩa là hỗn mang vô cùng vô tận
Nên khi dịch đúng ra là phải viết thần Uranus xong rồi chú thích Uranus nghĩa là hỗn mang vô cùng vô tận. Hoặc thần bầu trời
Nhưng thay vào cách đó người ta sẽ viết thần bầu trời Uranus để làm mọi người hiểu nghĩa của từ mà không mất đi nguyên gốc văn bản
Tương tự như trường hợp thần biển Poseidon, đất mẹ Gaia….
Trang 3: WASSUP có thể sửa thành Chào Bạn
Emo: biểu tượng vui hoặc biểu tượng emo
Trang 4: ADHD thay bằng bệnh “ thiếu chú ý và quá hiếu động” - ADHD
Demigod sửa thành á thần. Từ á thần có thể thay hoàn toàn nghĩa của từ demigod thì dịch thành á thần chứ ko phải á thần demigod như kiểu ở trên nữa.
Trang 1: We come in peace sửa thành Chúng tôi đến trong hòa bình
Trang 2: satyr sửa thành thần rừng satyr
Giải thích chút về việc tại sao lại sửa satyr thành thần rừng satyr không nhiều người sẽ bảo dịch thế khác gì viết thành thần rừng thần rừng.
VD: trường hợp Uranus
Uranus nghĩa là hỗn mang vô cùng vô tận
Nên khi dịch đúng ra là phải viết thần Uranus xong rồi chú thích Uranus nghĩa là hỗn mang vô cùng vô tận. Hoặc thần bầu trời
Nhưng thay vào cách đó người ta sẽ viết thần bầu trời Uranus để làm mọi người hiểu nghĩa của từ mà không mất đi nguyên gốc văn bản
Tương tự như trường hợp thần biển Poseidon, đất mẹ Gaia….
Trang 3: WASSUP có thể sửa thành Chào Bạn
Emo: biểu tượng vui hoặc biểu tượng emo
Trang 4: ADHD thay bằng bệnh “ thiếu chú ý và quá hiếu động” - ADHD
Demigod sửa thành á thần. Từ á thần có thể thay hoàn toàn nghĩa của từ demigod thì dịch thành á thần chứ ko phải á thần demigod như kiểu ở trên nữa.
Việc Việt hóa triệt để các từ tiếng Anh trong truyện này là điều hầu như không thể vì hai điều: Không có từ tiếng Việt tương ứng và mạch văn không cho phép diễn giải.
1. Không có từ tiếng Việt tương ứng.
Các từ chỉ giống loài như satyr, faun, nymph, lar, aura, naiad, hellhound.... đều ko có từ tiếng việt tuơng ứng. Cách duy nhất để dịch đó là diễn giải các khái niệm này ra
satyr, faun - người chân dê ; nymph : linh hồn thiên nhiên (gió, nước, không khí), lar : linh hồn tổ tiên, hồn ma ; aura : linh hồn gió ; naiad : linh hồn nước.
Đây là các sinh linh thường xuất hiện trong truyện, họ cũng có một vài quyền phép như á thần, nhưng họ ko phải là thần (god). Truyện phân biệt rất rạch ròi những ai là thần, những ai không. Thần thì bất tử (không thể bị giết chết) và là duy nhất. Ví dụ: có thể có nhiều satyr, faun khác nhau, nhưng chỉ có một thần Pan duy nhất - vị thần của các satyr.
Ngoài ra trong truyện này, thần đóng một vai trò khá chuyên biệt. Đó là tham gia vào việc giết các Khổng lồ. Bọn khổng lồ chỉ có thể bị giết khi một thần và một á thần cùng ra tay. Do đó, đối với các sinh linh trên, mình không thể dùng từ "thần" để miêu tả bọn họ đc, vì có thể gây nhầm lẫn cho người đọc.
2. Khó khăn của việc diễn giải khái niệm
Lấy từ "lar" làm ví dụ. Lar tương đương với "ông bà" của chúng ta, những người đã khuất và chúng ta vẫn thờ cúng họ trong nhà, với lòng tin rằng họ sẽ phù hộ độ trì cho con cháu. Trong văn hóa La Mã, các hồn ma lar ko phù hộ cho dong tộc, họ đc thờ cúng để bảo vệ lãnh thổ, nhà cửa. Với tất cả những điều này, để dịch rõ từ lar, tụi mình buộc phải dùng nguyên một câu mới truyền tải đủ ý: Lar - "Các hồn ma của tổ tiên giúp trông nôm nhà cửa lãnh thổ"
Việc diễn giải kiểu này có thể gây ngộ nhận cho người đọc. Người việt chúng ta coi trọng và sùng kính tổ tiên. Đây ko phải là cách cư xử của một người La Mã đối với một lar. Họ đối với lar như chúng ta đối với Ông Táo vậy.
Cách ngắn nhất để diễn đạt từ lar có thể là: "linh hồn giữ cửa" (như đã nêu, không thể dùng từ "thần" đc) Và 4 chữ này cũng làm mất luôn cái nghĩa "tổ tiên" của lar.
4 chữ trên là một ngữ danh từ (thậm chí có thể xem là một câu hoàn chỉnh với đầy đủ chủ vị), chứ ko còn là một danh từ "lar" nữa. Và việc này lại gây răc rối khi mạch văn diễn tiến, câu văn sẽ không trôi chảy và người đọc sẽ bị rối ý.
Xét câu: The noisy crowd of more and more campers who are running through the purple lares in togas and legionnaire armor.
Đám đông ồn ào của càng lúc nhiều hơn các trại viên đang chạy tới xuyên qua các linh hồn giữ cửa màu tím mặc áo dài toga và áo giáp quân đoàn.
Ý chủ của câu này là đám đông chứ ko phải là các lar (trong nguyên văn, "the crowd" được đặt ở vị trí subject) . Nhưng khi đọc câu dịch, người đọc lại cảm nhận câu này lại có tới 2 ý khó phân biệt được chính phụ. Nguyên nhân là: ý phụ (lar) đc diễn đạt quá dài, làm loãng/yếu đi ý chính của câu.
Trong những câu phức kể trên, việc xuất hiện thêm một cấu trúc chủ vị luôn là điều rất khó chịu khi đọc (và cho cả người dịch). Nó làm mạch văn bị phân tán, và bị yếu nghĩa. Nếu đoạn văn đang kể về một hành động đánh nhau, đang diễn tiến nhanh, thì việc dài dòng văn tự lại khiến người đọc cảm giác như đang xem phim chậm.
----------------------
Mình rất cám ơn cunilu đã góp ý rất chân thành. Mình chỉ muốn lý giải những khó khăn trong việc cố dịch hoàn toàn sang tiếng Việt mà thôi. Những điều bạn nói rất đúng. Chỉ là có những khi, việc cố gắng dịch ra tiếng Việt có thể sẽ đem lại một hiệu quả không như mong muốn.
Việc dịch thành thần biển Poseidon, hay thần bầu trời Uranus... mình vẫn luôn dịch như thế đó chứ, chỉ là không phải lúc nào cũng thêm các chữ biển, bầu trời vào trước tên của các vị thần mà thôi. Việc liên tục thêm các từ chỉ lĩnh vực của các thần vào, có thể sẽ đem lại nhàm chán cho người đọc ,nên mình chỉ thỉnh thoảng mới thêm vào mà thôi.
WASSUP!! Ý văn muốn nhấn mạnh tính hài hước của Leo, nếu mình dịch là "Chào bạn" thì anh chàng này chẳng có chút tếu nào cả. Và việc đó có thể khiến người đọc ko hiểu câu tiếp theo, khi mà: Annabeth phủ bác ý định kia vì không tin người La Mã muốn cười khi thấy một chiến thuyền xâm nhập không phận bọn họ.
Trong đoạn đó có từ "HOT STUFF" - nghĩa tương đương trong tiếng Việt là "HÀNG NÓNG". Mình nhận thấy từ "hàng nóng" ko phản ánh đc nghĩa "hot stuff" trong câu văn, nên đành sửa thành "Hot Boy" - một từ tiếng Anh.
ADHD - Đây là một hội chứng, không phải là bệnh, và hội chứng này là có thật. Chính con của Rick Riordan bị hội chứng này, ông đã viết những truyện đầu tiên của series á thần này, chính là để cho con trai mình đọc. Nếu mình dịch là "thiếu chú ý và quá hiếu động" , trong quan điểm mình thôi nhé, thì lại ngại độc giả cho rằng đó là để hài hước trong truyện và hội chứng "thiếu chú ý và quá hiếu động" là không có thực.
Vài dòng lý giải, rất mong bạn tiếp tục góp ý.
Mình sẽ bàn với nhóm dịch, làm một post phụ lục để lên đầu truyện, trong đó lý giải các từ tiếng Anh đc dùng trong truyện. Hy vọng như thế sẽ làm người đọc bớt bỡ ngỡ hơn khi gặp các từ tiếng Anh chỉ các sinh linh. Dù rằng mình đồng ý với việc phải Việt hóa toàn bộ, nhưng do những khó khăn mà mình đã kể ra, và do sự không tin tưởng rằng việc Việt hóa sẽ thật sự giúp độc giả dễ đọc hơn, nên mình vẫn đành phải giữ lại các từ tiếng Anh khi nói về giống loài của các sinh linh.
Theo mình là nên sử dụng thật ít các chú thích. Việc xuất hiện chú tích trong MOA thật sự là quá nhiều đối với 1 truyện dịch.
Còn về cái diễn giải về viết chức vụ ấy. Theo mình khi từ mới xuất hiện lần đầu tiên thì nên diễn giải hoàn toàn ra .
VD: satyr trong câu đấy viết thẳng là vị thần rừng đầu người thân dê-satyr
Rồi từ sau dùng từ satyr ko thôi cũng đc.
Còn về những từ chỉ mối quan hệ thì cái này cũng hơi khó, phải tùy vào văn cảnh mà thêm vào. Cái này mình ko làm nên mình cũng ko rõ nhưng bạn có thể tham khảo quyển 3 Harry Potter đã dịch sang tiếng việt và so sánh. Trong truyện có những từ thậm chí là mới với tiếng anh nhưng dịch giả họ vẫn dịch mà ko chuyển tải đc hết í của những từ đó. Mình chỉ nói rằng để gìn giữ sự trong sáng của tiếng Việt thật sự trong nhiều trường hợp phải bỏ qua cái gốc mà đi theo tiếng Việt chỉ dịch nghĩa đơn giản thôi.
VD thêm cho bạn.
Như đúng nghĩa của pop-up: bung ra. Nhưng đa số trên trang web hiện nay mọi người đến 90% sẽ hiểu pop-up đồng nghĩa với quảng cáo=> "chặn pop-up là chặn quảng cáo". Đó là do vì sao? Là vì vốn từ của tiếng Việt ko truyền tải đc hết í nghĩa của 1 từ đó, người ta sẽ sử dụng những nghĩa hiểu đc coi là thông dụng nhất về từ đó. Biến từ pop-up thành từ vay mượn như kiểu tuốc nơ vít, xăng đan... chứ ko còn là ngoại ngữ nữa.
À quên góp í thêm về chữ thần.
Mình thấy bạn nói cũng đúng, cái này tùy vào tác giả thôi, như ở thần thoại thì mình thấy những kẻ có khả năng về phép thuật đều có thể gọi là thần cả .
This site uses cookies to help personalise content, tailor your experience and to keep you logged in if you register.
By continuing to use this site, you are consenting to our use of cookies.
Sorry nếu mình ko hỉu quá nhiều, mình vẫn rất mong chờ sự góp ý độc giả. 
.
