Game Trò chơi Đổi dấu

Status
Not open for further replies.

nhaque

Tác Giả Đại Thần
ông Bụt -- ống bút @nhaque

----------- CHÚ:

Gốc: बुद्धः (Sanskrit - Phạn) -- बुद्धा (Hindi) --- बुद्ध (Nepal)
Phiên âm tiếng Việt: But-thà
Phiên âm tiếng Hoa: 佛陀
Phiên âm English: Buddha

Đạo Bụt ("Phật giáo") của đất-nước Việt-nam hiện tại đã xuất hiện từ thời đất-nước Văn Lang. Chữ Đồng Tử lên núi gặp Bụt mà được dạy dỗ và trở nên có tài phép, rồi về lại quê mà biến ra đìa Dạ Trạch (Dạ Trạch đàm/đầm).

Tuy nhiên, nếu để ý thì sẽ thấy phát âm "Bụt" của người Việt có khác một chút so với âm đọc "Phật Đà" của người Hoa.
Đó là do: Phật giáo (tạm gọi bằng tên này, do hiện tại là từ/vựng toàn dân) lúc truyền qua Văn Lang thì là Phật giáo nguyên-thỉ (nguyên thủy), tức "Phật giáo tiểu thừa" - ngày nay gọi là Phật giáo Nam truyền. Ngôn ngữ của nó chủ đạo vẫn là tiếng Phạn (Sanskit) và/hoặc tiếng Hindi. Vì thế mà tên gọi cho vị Giác ngộ được đọc bằng: âm "But" nhấn mạnh + âm "thà/hà" nhẹ hơn. Từ đó, người Việt gọi tắt thành "Bụt" (thay cho "But-thà").

Còn ở Trung Hoa, Phật giáo chỉ bắt đầu nổi tiếng sau sự kiện Trần Huyền Trang qua Tây Trúc thỉnh kinh (đến Nepal) - mà lúc này thì đã được "Nepal hóa" vấn đề ngôn ngữ trong kinh sách khá nhiều. Cho nên, âm đọc của vị Giác ngộ được truyền về Trung Hoa theo phát âm tiếng Nepal lúc bấy giờ là "Bút-Đa" - với cả 2 âm tiết đều rõ, mạnh như nhau. Từ chỗ ấy, gốc của âm đọc trong tiếng Hoa sẽ có 2 âm. Về sau nữa, khi người Mãn Thanh ở ngoài cửa ải (ở "quan ngoại"") đánh thắng và lật đổ nhà Minh, thì tiếng nói & khẩu âm của bọn họ được áp đặt lên toàn bộ lãnh thổ Trung Quốc kể từ lúc ấy cho đến ngày nay - ấy là tiếng "Quan thoại" (lời nói của người ngoài cửa ải), về sau để tránh bị kỳ thị nên đã đổi sang tên khác là tiếng Bắc Kinh (như mọi người đều biết). Người "Quan Thoại" (tiếng Bắc Kinh) đã đọc lơ lớ "Bút-Đa" thành "Phỏ-Đa". Rồi người Việt nghe xong thì phiên ra thành... "Phật-Đà".

Đều quan trọng rằng: Cả người Việt lẫn người Hoa xưa nay đều... sẵn sàng nói tắt, nói lược bớt âm đọc (miễn sao nghe vẫn hiểu). Có thể vì vậy mà... "Bụt" phổ biến ở Việt Nam - trong khi "Phỏ/Phật" phổ biến ở Trung Quốc, ở dạng từ đơn âm tiết - chớ phải từ đa âm tiết như vốn có.

P/s: Mấy cái truyện tranh vẽ ông Bụt râu tóc bạc phơ, tay cầm phất trần thì... À, mà thôi!
 
Status
Not open for further replies.

Những đạo hữu đang tham gia đàm luận

Top