Điều tra: Asanzo - hàng Trung Quốc 'đội lốt' hàng Việt

[Mộ Dung Tuyết]

Kỳ 1: Nhập hàng Trung Quốc, ghi xuất xứ Việt Nam
Cuối năm 2018, hải quan phát hiện một doanh nghiệp nhập lò nướng thủy tinh nhãn hiệu Asanzo từ Trung Quốc khai báo gian dối. Từ thông tin này, Tuổi Trẻ đã vào cuộc và những bất thường của Asanzo dần hé lộ.
Lần theo đường đi của hàng trăm container từ Trung Quốc về các nhà máy Asanzo ở Việt Nam, chúng tôi đã lật tẩy chiêu trò "thay tên đổi họ" nhằm xóa dấu vết hàng Trung Quốc trước khi đến tay người tiêu dùng Việt.
Họ kêu tôi nộp chứng minh nhân dân để làm thẻ ATM nhưng họ lại lấy đi mở công ty. Sau khi tôi biết mình đứng tên giám đốc công ty và đang bị hải quan bắt hàng, vợ chồng tôi sợ quá nghỉ việc về quê luôn.
Chị Q. (từng là công nhân Asanzo)
Công ty CP điện tử Asanzo Việt Nam được cấp chứng nhận "Hàng Việt Nam chất lượng cao do người tiêu dùng bình chọn" năm 2017, ngành hàng điện tử gia dụng. Trên bao bì, tem nhãn của Asanzo đều ghi xuất xứ Việt Nam kèm slogan "Asanzo - đỉnh cao công nghệ Nhật Bản".
Nhiều năm qua, cũng như người tiêu dùng Việt Nam, chúng tôi cũng tin Asanzo là hàng Việt thật.
Thế nhưng đến tháng 8-2018, một nguồn tin cho biết nhà máy Asanzo chỉ lắp ráp tivi từ linh kiện nhập từ Trung Quốc. Còn đồ điện gia dụng thì nhập "nguyên con" từ Trung Quốc, chứ họ không sản xuất một mẩu linh kiện điện tử nào.
Đồ họa: N.THANH
Bí mật trong thùng container
Vào cuộc điều tra, chúng tôi nắm được tin có khá nhiều công ty nhập hàng Asanzo từ Trung Quốc. Lập tức chúng tôi chuyển thông tin này cho cơ quan chức năng TP.HCM.
Ngày 7-9-2018, Cục Hải quan TP.HCM kiểm tra container số hiệu FCIU8689004 chứa linh kiện lò nướng điện nhập từ Trung Quốc tại cảng IDC Phước Long. Công ty TNHH sản xuất thương mại Sa Huỳnh (Công ty Sa Huỳnh) là chủ lô hàng này.
Sự thật vỡ lở: hồ sơ thông quan thể hiện Công ty Sa Huỳnh tự khai hàng hóa trong container là linh kiện của lò nướng thủy tinh gồm: 970 nắp đậy bằng nhựa, 940 chậu lò nướng bằng thủy tinh, 1.180 thiết bị đếm thời gian của lò nướng. Xuất xứ hàng hóa: Trung Quốc.
Tuy nhiên, mở container kiểm tra, hải quan phát hiện toàn bộ hàng bên trong là 1.300 bộ lò nướng thủy tinh nguyên chiếc nhãn hiệu Asanzo.
Đặc biệt, trong thùng cactông đựng lò nướng còn có cả phiếu bảo hành in sẵn bằng tiếng Việt: "Asanzo - đỉnh cao công nghệ Nhật Bản" kèm số đường dây nóng 18001035.
Mặc dù hồ sơ hải quan thể hiện hàng hóa có xuất xứ (C/O) Trung Quốc, nhưng toàn bộ lò nướng trong container này hoàn toàn không có thông tin về xuất xứ.
Nhận thấy Công ty Sa Huỳnh có biểu hiện gian dối, chúng tôi đi tìm lãnh đạo công ty này để xác minh thêm.
Lần theo địa chỉ công ty này đăng ký trên giấy phép tại số 861/27/39 Trần Xuân Soạn, P.Tân Hưng, Q.7, TP.HCM, chúng tôi mất nhiều ngày trời vẫn không tìm thấy. Chúng tôi quyết định ghé công an phường hỏi thăm thì được cho biết trên địa bàn không tồn tại địa chỉ này!
Các công nhân tại nhà máy Asanzo Vĩnh Lộc đang xuống hàng là tấm panel LCD và linh kiện điện tử nhập từ Trung Quốc
Bất ngờ từ lời kể của một nữ công nhân
Công ty Sa Huỳnh ở đâu ra?

Từ manh mối mỏng manh trên giấy đăng ký kinh doanh, chúng tôi tìm được tên giám đốc công ty là H.T.S.Q. (quê huyện Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng). Một ngày đầu tháng 2-2019, chúng tôi đi Sóc Trăng tìm chị Q..
Tại đây, từ lời kể của chị Q., một sự thật khác được hé lộ: vào tháng 6-2018, vợ chồng chị Q. lên TP.HCM làm công nhân trong nhà máy Asanzo ở KCN Vĩnh Lộc.
Công việc của chị là khui thùng cactông lấy ốp lưng tivi nhập khẩu phân loại, chuyển cho bộ phận lắp ráp. Chồng chị làm phụ xe chở hàng thành phẩm Asanzo đi giao ở các tỉnh.
Giọng chị Q. đầy lo lắng: "Khi mới vô làm, công ty nói giấy chứng minh nhân dân (CMND) photo của tôi bị mờ nên họ kêu tôi phải đưa bản chính để làm thẻ ATM trả lương. Hai ngày sau họ trả lại.
Ngày 24-9-2018, một người tên Kiều gọi tôi lên văn phòng nói rằng trước đây có mượn CMND của tôi để nhập hàng nhưng bị hải quan giữ lại. Họ nhờ tôi ra hải quan ký tên, nộp phạt lấy hàng về rồi sẽ phụ cấp tiền cho tôi.
Do tôi không mở công ty, không làm giám đốc, không nhập hàng gì nên không đồng ý. Hôm sau, vợ chồng tôi sợ quá nên nghỉ việc về quê luôn.
Chị Kiều nhiều lần gọi điện năn nỉ tôi lên làm lại và ra hải quan giải quyết lô hàng bị giữ nhưng tôi không đồng ý. Tôi về quê từ đó đến nay luôn".
Ngày 5-10-2018, Công ty Sa Huỳnh thay đổi người đại diện pháp luật là ông Trương Ngọc Liêm. Chị Q. nói không hề ký bất cứ giấy tờ gì của Công ty Sa Huỳnh, nên việc công ty này thay đổi được người đại diện pháp luật là điều rất lạ.
Làm việc với cơ quan chức năng, ông Liêm thừa nhận nhóm của ông có mượn CMND của chị Q. để đăng ký doanh nghiệp và đăng ký tên chị Q. làm giám đốc. Các chữ ký của chị Q. trong chứng từ bộ hồ sơ là do một người trong nhóm của ông ký giả.
Đồ họa: N.THÀNH
Nhiều công ty "ma" nhập hàng Asanzo từ Trung Quốc
Sau nhiều tháng điều tra, phóng viên Tuổi Trẻ phát hiện không chỉ Công ty Sa Huỳnh, mà từ năm 2014 đến nay có tới 19 công ty nhập khẩu sản phẩm điện gia dụng hiệu Asanzo từ Trung Quốc.
Ngoài ra, còn một số công ty chuyên nhập linh kiện nhãn hiệu Asanzo để lắp ráp tivi, máy lạnh, điện thoại...
Cụ thể, lô hàng có nhãn hiệu Asanzo đầu tiên về Việt Nam vào ngày 25-6-2014 với 1.335 panel LCD dùng lắp ráp tivi 32 và 40 inch, do Công ty TNHH điện gia dụng Su Po nhập.
Tháng 8 và tháng 10-2014, công ty này còn nhập hơn 1.630 tấm panel LCD từ Công ty Hong Kong Konka (Trung Quốc).
Cũng trong năm 2014, Công ty TNHH điện tử Bảo Ngọc nhập hàng trăm tấm panel LCD từ Công ty Hong Kong Konka. Mặc dù là hàng mới 100% nhưng theo hồ sơ hải quan, số linh kiện này là hàng lỗi model có giá chỉ 17 - 30 USD/tấm.
5h ngày 20-4, container CAIU7080... đến nhà máy Asanzo tại KCN Tân Bình. 8h xuống hàng. Hàng trong container là nồi cơm điện và ấm đun nước Asanzo do Công ty Phương Nguyên nhập từ Trung Quốc
Cũng theo điều tra của chúng tôi, từ năm 2016 đến nay xuất hiện hàng loạt công ty như: Trần Thoàn, Nguyên Tuấn, Khải Phong Sài Gòn, Nam Tiến, Việt Nhật... không chỉ nhập panel LCD mà còn nhập nồi cơm điện, máy xay sinh tố, bình thủy, lò nướng... từ Trung Quốc.
Và có một điểm rất giống Công ty Sa Huỳnh, đó là hầu hết công ty này đều sử dụng địa chỉ "ma".
Đáng chú ý, có ba công ty thuộc Tập đoàn điện tử Asanzo Việt Nam cũng trực tiếp nhập hàng in sẵn nhãn hiệu này từ Trung Quốc.
Cụ thể, ngày 9-12-2016, Công ty TNHH truyền thông Asanzo nhập hơn 3.000 máy xay sinh tố từ Công ty Winstar Electrical Enterprise (Quảng Đông, Trung Quốc).
Một tuần sau, công ty này tiếp tục thông quan 2.056 lẩu điện mới 100% từ Công ty Guangdong Zhanjiang Household Electric.
Cuối năm 2016 và đầu năm 2017, công ty này nhập hơn 8.000 sản phẩm gồm nồi cơm, bình thủy, ấm nước điện... do các công ty Guangdong Mibao, Shenzhen Guangyulong của Trung Quốc cung cấp.
Còn Công ty TNHH điện lạnh Asanzo có ít nhất hai đợt nhập hơn 1.000 máy xay sinh tố Asanzo model BL-300 và 1.964 bình thủy điện nguyên chiếc từ Công ty Huizhou Kaini Industrial.
Trong năm 2018 và 2019, Công ty CP tập đoàn Asanzo cũng nhập nhiều linh kiện điện tử có in sẵn nhãn hiệu Asanzo và cả linh kiện không ghi nhãn hiệu từ Trung Quốc.
Asanzo thay đổi xuất xứ hàng hóa

Công nhân nhà máy Asanzo (KCN Vĩnh Lộc, Q.Bình Tân, TP.HCM) gỡ tem "made in China" để xóa dấu vết hàng Trung Quốc
Theo điều tra của chúng tôi, tất cả các lô hàng đồ điện gia dụng nhãn hiệu Asanzo mà 19 công ty nhập về Việt Nam đều có C/O form E, do cơ quan thẩm quyền của Trung Quốc cấp.
Khi làm thủ tục thông quan, các công ty nhập khẩu cũng khai báo xuất xứ hàng hóa là Trung Quốc.
Tuy nhiên, chúng tôi thu thập rất nhiều chứng cứ cho thấy các sản phẩm Asanzo bán trên thị trường lại ghi "xuất xứ: Việt Nam". Sản phẩm điện gia dụng Asanzo đã được bình chọn là "Hàng Việt Nam chất lượng cao năm 2017"!
Thêm bằng chứng khác cho thấy Asanzo xác định đồ điện gia dụng của mình có "xuất xứ Việt Nam" thay vì phải ghi xuất xứ Trung Quốc.
Ngày 17-1-2018 và 25-9-2018, một công ty đóng ở KCN Long Hậu (huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An) xuất sang Lào hai đợt hàng tổng cộng 560 ấm đun nước Asanzo model SK1800, hồ sơ hải quan thể hiện đây là hàng mới 100%, xuất xứ Việt Nam.
Không chỉ nhập hàng nguyên chiếc khai báo linh kiện, Asanzo còn gỡ tem "made in China" rồi dán đè tem "xuất xứ Việt Nam" lên sản phẩm bán ra thị trường. Quy trình họ làm như thế nào?
Đón đọc kỳ sau: Gỡ tem "made in China" xóa dấu vết hàng Trung Quốc

 

[Độc Hành]

Bọn gian thương này phải tử hình hết nó mới biết sợ.

 

[Mộ Dung Tuyết]

CEO Asanzo thừa nhận sử dụng linh kiện Trung Quốc
Trước nghi vấn “Asanzo là hàng Trung Quốc đội lốt Việt Nam”, CEO tập đoàn Asanzo - ông Phạm Văn Tam cho biết sản phẩm Asanzo không phải “Made in Việt Nam” mà xuất xứ tại Việt Nam.
Chia sẻ với Pv. VietNamNet về lô hàng linh kiện lò nướng thủy tinh bị Cục Hải quan TP.HCM kiểm tra tháng ngày 7/9/2018, ông Tam khẳng định Asanzo đã ngừng sản xuất các mặt hàng này từ khoảng tháng 6/2018.
Trước đây, thuế nhập khẩu các mặt hàng điện gia dụng còn cao, do vậy Asanzo đã cho xây dựng các dây chuyền lắp ráp để sản xuất mặt hàng này trong nước. Sang nửa cuối năm 2018, đầu năm 2019, khi thuế các mặt hàng này trở về 0, nhận thấy không có lãi, Asanzo đã không sản xuất các thiết bị điện tử gia dụng này nữa mà chỉ tập trung vào 2 dòng sản phẩm chính là TV và điều hòa không khí.
Ông Phạm Văn Tam cho rằng, việc Asanzo nhập các linh kiện từ Trung Quốc về để lắp ráp thành sản phẩm không có gì là mới. Tuy nhiên khi gắn nhãn, bao bì cũng như trong giấy bảo hành, Asanzo ý thức được việc đó nên chỉ ghi “Xuất xứ Việt Nam” thay vì “Made in Việt Nam” trên sản phẩm của mình.
Theo ông Tam, thời điểm nửa đầu năm 2018 trở về trước, Asanzo vẫn còn láp ráp các mặt hàng điện gia dụng. Tuy nhiên khoảng 1 năm trở lại đây, Asanzo không còn lắp ráp các mặt hàng điện gia dụng nữa. Thời điểm này Asanzo giao nhóm ngành hàng này cho các công ty phụ trợ, ông Tam cho biết.
Chính vì vậy, kể từ thời điểm đó, trên thị trường xuất hiện 2 dòng sản phẩm khác nhau nhưng cùng modern và logo Asanzo. Nhánh thứ nhất bao gồm các thiết bị điện gia dụng được Asanzo lắp ráp trong nửa đầu năm 2018 trở về trước và gắn nhãn Việt Nam. Với nhánh thứ 2, những thiết bị này được các công ty phụ trợ của Asanzo nhập khẩu về Việt Nam và có xuất xứ từ Trung Quốc.
Theo ông Phạm Văn Tam, Asanzo đang nhượng quyền cho một vài công ty khác sử dụng thương hiệu của mình, do vậy, Asanzo không có khiếu nại trước việc những đơn vị này thuê nhà sản xuất Trung Quốc đóng logo Asanzo vào sản phẩm điện gia dụng rồi nhập về bán tại thị trường trong nước.
CEO của Asanzo cho rằng, công ty của ông có thế mạnh về mảng đồ điện tử nên đang tập trung vào việc sản xuất các mặt hàng này. Với việc nhượng quyền các sản phẩm đồ gia dụng dù đã ngừng sản xuất, mục đích của hành động này là muốn các cửa hàng và đại lý Asanzo đa dạng hơn về mặt hàng và từ đó có thêm thu nhập.
Asanzo đã từng có công văn gửi sang phía công an khẳng định công ty không bảo hộ thương hiệu của mình. Do vậy, trước vấn đề mà báo chí đặt ra liên quan đến nhãn mác thương hiệu, ông Tam cho rằng trong tập đoàn Asanzo có rất nhiều công ty con khác nhau, bộ phận nào làm sai thì đơn vị đó sẽ chịu trách nhiệm.

 

[Mộ Dung Tuyết]

Một số nhà bán lẻ bắt đầu gỡ sản phẩm Asanzo khỏi kệ hàng
Như VnReview.vn đã thông tin đến bạn đọc, vào sáng hôm qua 21/6, một số tờ báo lớn đã đăng tải loạt điều tra về công ty Asanzo nhập hàng Trung Quốc nhưng lại ghi có xuất xứ tại Việt Nam, đồng thời lập nên các công ty "ma", không có thật, để nhập hàng Asanzo từ Trung Quốc sau đó bí mật đưa về các nhà máy của Asanzo tại Việt Nam.

Không chỉ vậy, Asanzo cho công nhân gỡ tem "made in China" trên sản phẩm rồi dán đè tem "xuất xứ Việt Nam" trước khi tung ra thị trường. Có hẳn một quy trình ráp màn hình ti vi tại nhà máy Asanzo mà công nhân phải tuân theo việc bỏ tem "made in China".

Phóng viên VnReview.vn đã liên hệ với đại diện truyền thông của Asanzo và nhận được câu trả lời rằng công ty sẽ có buổi gặp gỡ với báo chí cũng như phát đi Thông cáo báo chí chính thức trong thời gian tới về vụ việc.

Hiện Asanzo từ chối bình luận về các thông tin cáo buộc của báo Tuổi Trẻ và Phụ Nữ về việc hàng hóa của họ là hàng Trung Quốc "đội lốt" hàng Việt.

Trong khi đó, liên hệ với các trung tâm điện máy và một số trang TMĐT lớn tại Việt Nam có kinh doanh các sản phẩm của Asanzo như Điện Máy Xanh, Nguyễn Kim, Adayroi... phóng viên VnReview.vn đều nhận được câu trả lời từ các đại diện rằng đang chờ đợi thông tin thức từ Asanzo để quyết định những bước tiếp theo.

Tuy nhiên, vào sáng hôm nay 22/6, khi chúng tôi kiểm tra lại một số website của các nhà bán lẻ lớn tại Việt Nam thì nhận thấy rằng các sản phẩm của Asanzo đã bắt đầu bị gỡ khỏi kệ hàng hoặc chuyển sang trạng thái hết hàng.


Cụ thể, ở website A Đây Rồi, trang TMĐT trực thuộc tập đoàn Vingroup, khi tìm kiếm với từ khóa Asanzo sẽ nhận được kết quả trả về là không có sản phẩm nào. Trong khi vào ngày hôm qua, vẫn còn có thể truy cập được vào gian hàng chính thức của Asanzo trên trang TMĐT này.
Với website của Điện Máy Chợ Lớn, tình trạng tương tự cũng xảy ra. Tìm kiếm từ khóa Asanzo trên trang web này sẽ không thấy bất cứ kết quả nào. Phần lựa chọn các hãng TV trong bộ lọc cũng không còn sự xuất hiện của Asanzo.
Một siêu thị điện máy lớn khác là Nguyễn Kim dù vẫn hiện ra các kết quả tìm kiếm liên quan đến từ khóa Asanzo nhưng số lượng đã giảm đi đáng kể, đồng thời khi bấm vào các sản phẩm đều nhận được thông báo đã hết hàng hoặc tạm ngừng kinh doanh.
VnReview.vn đang liên hệ với đại diện của Nguyễn Kim cùng Điện Máy Chợ Lớn và chờ những phản hồi chính thức của những trung tâm điện máy này.