pastelxduck
Phàm Nhân
Vâng chắc vậy, để e bổ sung
[Anh Ngữ] {WIND ACADEMY} Khóa Học Dịch Truyện Anh Ngữ 1 - Cùng Vịt Học Dịch
- Thread starter pastelxduck
- Start date
pastelxduck
Phàm Nhân
Đã cập nhật link drive
Giờ vô mới để ý :V
Phần I> CÁC YẾU TỐ CẦN BIẾT TRONG BƯỚC ĐẦU HỌC DỊCH TRUYỆN
#1. Các Lỗi, Khiếm Khuyết Thường Gặp
Để hạn chế tối ưu cũng như để học viên biết được cụ thể mình bị vướng chỗ nào, pxd đặt luôn phần 'Các Lỗi, Khiếm Khuyết Thường Gặp' lên đầu tiên và các bài sau trong Phần I cũng đều là các bài bổ trợ chi tiết hơn cho bài #1. Vậy chúng ta bắt đầu nhé?
Thông qua tham khảo tài liệu ngoài (sách Dịch thuật và Tự do của Hồ Đắc Túc do Phương Nam Book và ĐH Hoa Sen xuất bản) cũng như qua thực tế khi sửa/biên bản dịch thô của các translator trong team, pxd đã tổng kết và rút ra được 6 lỗi/khiếm khuyết mà hầu như translator nào cũng mắc phải khi dịch sau (kể cả pxd):
Đây là khiếm khuyết thường gặp nhất.
Nguyên nhân cũng đơn giản: thiếu kiến thức. Đối với nghĩa từ, mọi người có thể dễ khắc phục tình trạng này bằng cách tra gg dịch hoặc sử dụng các từ điển, tuy nhiên không phải từ điển nào cũng chính xác và nghĩa nào cũng có thể lấy. Đặc biệt đối với các idiom, càng khó để tìm thấy nghĩa hơn hoặc tìm thấy rồi những không biết diễn giải làm sao hay dịch như thế nào. Tìm câu tương tự trong Tiếng Việt hay dịch na ná miễn đủ nghĩa? Không tìm thấy câu giống trong Tiếng Việt thì làm thế nào? Những câu hỏi muôn thuở.
Vậy để khắc phục tình trạng này phải làm như thế nào? Tận dụng sức mạnh của internet cũng như trí tuệ con người, đánh giá độ chính xác các kết quả nghĩa (khuyến khích tra cứu ở các trang, từ điển uy tín) chọn lọc nghĩa sao cho phù hợp hoàn cảnh nhất mà vẫn chính xác nhất.
Vấn đề này sẽ được giải rõ hơn trong bài #2.
Lỗi: Dịch nhầm nghĩa của từ/câu trong câu/đoạn văn/bài văn, không phù hợp với hoàn cảnh truyện, giọng văn nguyên gốc cũng như bầu không khí truyện.
Nguyên nhân: do thiếu kiến thức về cách dùng từ ngữ trong bối cảnh ngôn ngữ gốc, không chú ý hoàn cảnh toàn cục, lấy câu/đoạn làm đơn vị dịch, không hiểu rõ ý đồ của tác giả hoặc đọc lướt bản gốc và dịch một cách nhanh, gọn, lẹ theo phán đoán.
Bài học bổ trợ: #3
Lỗi: Ngôn ngữ chỉ có nghĩa trong một bối cảnh ngôn ngữ hay bối cảnh văn hóa nào đó, không truyền tải được ý đồ của tác giả trong cách nói của nhân vật trong một hoàn cảnh nào đó.
Nguyên nhân: không gắn kết câu văn dịch với bối cảnh xảy ra, tách câu văn dịch ra khỏi bối cảnh của câu văn đó, coi mỗi câu văn là một đơn vị dịch mà không xét đến toàn bộ bối cảnh của câu chuyện, không đọc trước toàn bộ nội dung mà vừa đọc vừa dịch, phán đoán sai vai trò của từ ngữ, con người (nhân vật), sự vật, hiện tượng trong bối cảnh.
Bài học bổ trợ: #3
Khiếm khuyết: Một vấn đề muôn thuở khác, không chỉ tới bây giờ mới có, từ những ngày ban đầu của dịch thuật vấn đề này đã được đưa ra bàn luận. Dịch sát hay dịch thoát? Đưa tác gia nguyên tác đến người đọc bản dịch hay đem người đọc bản dịch đến tác gia nước ngoài? Phương pháp nào tối ưu nhất?
Bài học bổ trợ: #4
Khiếm khuyết: nội dung không khác nguyên tác nhưng giọng văn, tức lối lập luận, các biện pháp tu từ như nói quá sự thật, điệp ngữ, nhạc điệu không có trong bản dịch, nội dung bản dịch lệch lạc so với nội dung bản gốc, các cấu trúc trong bản gốc bị cắt xén khi qua bản dịch.
Nguyên nhân: Theo Hồ Đắc Túc trong Dịch thuật và Tự do, nguyên nhân là do dịch quá sát từ ngữ mà bỏ quên yếu tố thẩm mĩ của nguyên tác, nhưng qua quá trình sửa bài cho các trans trong team, pxd xin mạn phép thêm vào một nguyên nhân nữa: dịch quá thoát. Một số translator do không biết dịch làm sao hoặc thấy bản gốc không hay hoặc muốn 'chứng tỏ' đã tự tiện thay đổi phong cách truyện, thay đổi giọng văn của tác giả, thay đổi nội dung bản dịch hoặc mạnh hơn là cắt xén luôn nội dung làm bản dịch không còn bất cứ 'dấu vết' nào của tác giả. Trong ý kiến chủ quan của pxd, ngoại trừ trường hợp đoạn đó trong bản gốc của tác giả khá chán hoặc có thể sẽ gây khó hiểu cho người đọc dù đã dịch ra, việc thay đổi tùy tiện, cắt xén bản gốc là không chấp nhận được.
Bài học bổ trợ: #4, bài tập phần II
Khiếm khuyết: Đây không phải là một khiếm khuyết mạnh, đáng bị phê phán gay gắt vì ai mới dịch hoặc dân không chuyên (kể cả chuyên) đều mắc khiếm khuyết. Tuy nhiên pxd vẫn đưa vào số 6 để mọi người nhìn nhận tổng quát hơn.
Cách khắc phục: dịch nhiều, rút kinh nghiệm những lần dịch trước, lại tiếp tục dịch
Bài học bổ trợ: bài tập phần I và phần II
*Tài liệu đã tham khảo: 'Dịch thuật và Tự do' của Hồ Đắc Túc, Phương Nam Book và Đại học Hoa Sen xuất bản, trang 115-116, mục 4.4.1 Phân tích nội dung, chương 4 Giới hạn và sáng tạo trong dịch văn chương. Đây là một cuốn sách khá hay, nếu có điều kiện hoặc hứng thú mọi người hãy tìm đọc nó
Và từ 6 lỗi/khiếm khuyết cơ bản trên, chúng ta có 3 yếu tố cần trong trong bước đầu học dịch và 5 điều kiện một người dịch cần:
1. Biết 2 ngôn ngữ, nắm vững ngữ pháp.
2. Tăng cường kiến thức tổng quát và chuyên môn bằng cách đọc nhiều thể loại văn viết của hai ngôn ngữ nguồn và đích, nắm bắt được nét văn hóa đặc thù, cách diễn đạt của mỗi ngôn ngữ.
3. Học cách tìm và đánh giá thông tin.
*Tài liệu đã tham khảo: 'Dịch thuật và Tự do' của Hồ Đắc Túc, Phương Nam Book và Đại học Hoa Sen xuất bản, trang 35, mục 1.3 Kỹ năng và kiến thức cần có, chương 1 Lý thuyết để làm gì.
Theo Etienne Dolet (1509-1546), một dịch giả người Pháp, một trong những học giả lập thuyết đầu tiên.
1. Người dịch phải hiểu rất rõ ý định của tác giả nguyên tác.
2. Người dịch phải thành thạo và có kiến thức rộng cả ngôn ngữ đích và ngôn ngữ gốc.
3. Người dịch nên tránh dịch sát từng chữ một.
4. Người dịch nên dùng cách diễn đạt thông dụng dễ hiểu.
5. Người dịch nên chọn và đặt thứ tự từ ngữ sao cho dễ nghe, dễ thuyết phục.
*Tài liệu đã tham khảo: 'Dịch thuật và Tự do' của Hồ Đắc Túc, Phương Nam Book và Đại học Hoa Sen xuất bản, trang 56-57, mục 2.4 Quan điểm dịch từ thế kỷ 16 đến 17, chương 2 Các chặng đường lý thuyết.
Để hiểu rõ hơn phần lý thuyết bên trên cũng như bổ trợ cho bài học sau, mọi người hãy làm bài tập sau và nộp về cho pxd nhé: BÀI TẬP Mediafire BT gg drive
Deadline: 8/10 - 12/10 (ai nộp trễ phạt ngọc nhé)
Nộp bài qua private message của @pastelxduck
Bài tập sẽ được chấm trong 13/10 - 15/10 hoặc hơn vì lão sư bận và túng thiếu thời gian
===================================
Trợ giảng: @walrus
Sponsor: @Seiichi
--------------
@antimage @Ma Đạo Tử @Vivian Nhinhi @NewC @Triz @vuongtuphuong @coc2coc @Xôi @Jinn Alsin @deeno12701 @Mọt kiến @Marin @Shady @Tiểu Băng @Spring_Bird @khócvôlệ @Kero @rơm @ducnghiavn @Amschel @Kyo Yami @Lechatden
===================================
Lão sư đánh giá bài tập dễ....
Top 1: 1000 ngọc
Top 2: 500 ngọc
Top 3: 250 ngọc
deeno12701
Phàm Nhân
Báo! Thưa lão sư, giờ mới thấy bài lão sư tag nên mong lão sư cho chút tgian mần bài, báo hết.
@pastelxduck
Nhân tiện cái thông báo của ta bị gì ấy, sao bị tag vô mà chả thấy thông báo gì
@pastelxduck
Nhân tiện cái thông báo của ta bị gì ấy, sao bị tag vô mà chả thấy thông báo gì
Báo! Thưa lão sư, giờ mới thấy bài lão sư tag nên mong lão sư cho chút tgian mần bài, báo hết.
@pastelxduck
Nhân tiện cái thông báo của ta bị gì ấy, sao bị tag vô mà chả thấy thông báo gì
Ô hô hô hô toàn anh em đồng hội đồng thuyền.
deeno12701
Phàm Nhân
Đang mần...