Theo thống kê, ở nước ta, ung thư vú là căn bệnh ung thư có tỷ lệ mắc cao nhất ở phụ nữ, cũng là nguyên nhân lớn nhất gây tử vong cho nữ giới trong nhóm các bệnh ung thư.
Điều đau lòng là đa phần bệnh nhân được phát hiện ung thư vú khi ở giai đoạn muộn, khối u kích thước lớn hoặc đã di căn, lúc này điều trị rất khó khăn, vất vả và tỷ lệ sống trên 5 năm thấp.
Tuy nhiên, ung thư vú hoàn toàn có thể được phát hiện sớm chỉ bằng một cách đơn giản: Tự khám vú tại nhà định kỳ. Khám vú định kỳ có thể phát hiện những khối ung thư ở giai đoạn sớm, khối u từ 1cm, chưa di căn. Khả năng điều trị khỏi ở gian đoạn sớm lên tới 90%, có những bệnh nhân đã sống khỏe mạnh được tới 15 năm, 20 năm mà không bị tái phát.
1. Ai cần khám vú định kỳ?
Theo khuyến cáo, phụ nữ từ 20 tuổi trở lên nên tự khám vú tại nhà định kỳ mỗi tháng 1 lần, các em gái độ tuổi dậy thì cũng có thể áp dụng. Phụ nữ mang thai và cho con bú cũng nên tự khám vú, vì có nhiều trường hợp phát hiện ung thư vú trong giai đoạn này. Những người phụ nữ có yếu tố nguy cơ cao lại càng nên quan tâm, các yếu tố nguy cơ là: béo phì, uống nhiều rượu bia, có kinh sớm và mãn kinh muộn, dùng thuốc nội tiết tố dài ngày, không cho con bú trước 40 tuổi, những người có bà, có mẹ mắc ung thư vú.
2. Nên khám vú vào lúc nào?
Thời gian thích hợp để tự khám vú là sau khi kết thúc kinh nguyệt khoảng 8 ngày, lúc này mô vú mềm, dễ phát hiện tổn thương. Nên khám vú ở những nơi kín đáo, có ánh sáng đầy đủ, có gương lớn như là phòng ngủ, phòng tắm.
3. Những triệu chứng của ung thư vú:
PGS.TS Trần Văn Thuấn, Phó giám đốc bệnh viện K lưu ý: Ung thư nói chung khi có biểu hiện đau thì bệnh đã ở giai đoạn muộn nhưng ung thư vú giai đoạn muộn cũng không đau, do đó nếu dựa vào biểu hiện này rất khó phát hiện.
Triệu chứng, dấu hiệu của ung thư vú rất đa dạng, thường không có biểu hiện đau nên khi tự khám vú cần lưu ý tìm các triệu chứng sau:
- Có khối u: 80-90% bệnh nhân ung thư vú có khối u và có thể sờ nắn được bằng tay khi kích thước từ 1cm trở lên.
- Tiết dịch núm vú: Khoảng 5% bệnh nhân ung thư vú có tiết dịch núm vú, nhất là khi có lẫn máu hoặc dịch hồng.
- Núm vú bị thụt vào trong: Núm vú bị tụt sâu, cứng, dùng tay kéo cũng không được.
- Nhăn bề mặt vú: Đây là triệu chứng gặp ở một số ít bệnh nhân. Khi ngực xuất hiện khối u sẽ phá vỡ cấu trúc da và tạo nên những nếp nhăn ở bên ngoài bề mặt vú.
Để tra xem, chỉ cần đứng trước gương, giơ cánh tay lên (bởi những nếp nhăn này không xuất hiện khi đưa tay xuống). Nếu thấy xuất hiện những nếp nhăn ở bất kỳ vị trí nào trên bề mặt vú thì cần phải đến gặp bác sĩ ung bướu càng sớm càng tốt.
- Viêm da vùng quanh vú: Da đỏ, phù dưới dạng da cam. Ngoài ra có thể bong da vảy nến, da sần sùi kèm nổi mẩn ngứa ở ngực.
- Hạch ở nách: Nếu có một khối u hoặc vết sưng đau dưới cánh tay kéo dài trong một tuần không rõ nguyên nhân, đó có thể là dấu hiệu ban đầu của ung thư vú.
- Trường hợp ở giai đoạn muộn, khối u to xâm lấn da gây vỡ, chảy dịch, máu ra ngoải. Một số trường hợp di căn vào xương (gây đau xương vùng di căn), di căn phổi (ho ra máu, tức ngực)...
4. Các bước tự khám vú tại nhà: gồm 5 bước.
Bước 1: Đứng thẳng trước gương, để xuôi hai tay và quan sát ở mặt trước, đứng nghiêng quan sát cả mặt bên, để tìm các dấu hiệu như kể trên. Lưu ý, có nhiều người hai bầu ngực không cân đối, có một bên to hơn và một bên nhỏ hơn, nếu không kèm theo các dấu hiệu khác thì đó là hoàn toàn bình thường. Quan trọng là bạn phải tự hiểu cơ thể mình bằng cách tự khám nhiều lần, theo dõi trong nhiều tháng.
Bước 2: Giơ hai tay lên đầu, hơi ngả người về phía trước và quan sát giống bước 1.
Bước 3: Dùng 3 ngón tay trỏ, giữa, áp út của tay phải khám vú trái và ngược lại. Cách khám: xoa nắn vú theo chiều xoắn ốc từ quầng vú ra ngoài, hoặc theo chiều từ trên xuống, để tìm các khối u hoặc các mảng dày lên bất thường. Khám lần lượt để không bị sót. Đừng quên đưa tay lần theo nách xuống dọc theo bầu vú để tìm hạch to bất thường
Bước 4: Nằm trên giường, kê gối xuống vai và lặp lại bước 3.
Bước 5: Nắn nhẹ núm vú để xem có dịch bất thường như dịch mủ tanh, dịch máu, dịch hồng chảy ra hay không.
Nếu phát hiện các dấu hiệu bất thường kể trên, các bạn hãy đến ngay bệnh viện chuyên khoa để được khám, t.ư vấn và điều trị.
Chỉ cần bỏ ra 5-10 phút mỗi tháng, bạn có thể tự cứu cuộc đời mình và cuộc đời của những người phụ nữ thân yêu khỏi căn bệnh ung thư vú quái ác. Hãy hành động ngay hôm nay!
Hannie,
Tổng hợp nhiều nguồn.
Điều đau lòng là đa phần bệnh nhân được phát hiện ung thư vú khi ở giai đoạn muộn, khối u kích thước lớn hoặc đã di căn, lúc này điều trị rất khó khăn, vất vả và tỷ lệ sống trên 5 năm thấp.
Tuy nhiên, ung thư vú hoàn toàn có thể được phát hiện sớm chỉ bằng một cách đơn giản: Tự khám vú tại nhà định kỳ. Khám vú định kỳ có thể phát hiện những khối ung thư ở giai đoạn sớm, khối u từ 1cm, chưa di căn. Khả năng điều trị khỏi ở gian đoạn sớm lên tới 90%, có những bệnh nhân đã sống khỏe mạnh được tới 15 năm, 20 năm mà không bị tái phát.
1. Ai cần khám vú định kỳ?
Theo khuyến cáo, phụ nữ từ 20 tuổi trở lên nên tự khám vú tại nhà định kỳ mỗi tháng 1 lần, các em gái độ tuổi dậy thì cũng có thể áp dụng. Phụ nữ mang thai và cho con bú cũng nên tự khám vú, vì có nhiều trường hợp phát hiện ung thư vú trong giai đoạn này. Những người phụ nữ có yếu tố nguy cơ cao lại càng nên quan tâm, các yếu tố nguy cơ là: béo phì, uống nhiều rượu bia, có kinh sớm và mãn kinh muộn, dùng thuốc nội tiết tố dài ngày, không cho con bú trước 40 tuổi, những người có bà, có mẹ mắc ung thư vú.
2. Nên khám vú vào lúc nào?
Thời gian thích hợp để tự khám vú là sau khi kết thúc kinh nguyệt khoảng 8 ngày, lúc này mô vú mềm, dễ phát hiện tổn thương. Nên khám vú ở những nơi kín đáo, có ánh sáng đầy đủ, có gương lớn như là phòng ngủ, phòng tắm.
3. Những triệu chứng của ung thư vú:
PGS.TS Trần Văn Thuấn, Phó giám đốc bệnh viện K lưu ý: Ung thư nói chung khi có biểu hiện đau thì bệnh đã ở giai đoạn muộn nhưng ung thư vú giai đoạn muộn cũng không đau, do đó nếu dựa vào biểu hiện này rất khó phát hiện.
Triệu chứng, dấu hiệu của ung thư vú rất đa dạng, thường không có biểu hiện đau nên khi tự khám vú cần lưu ý tìm các triệu chứng sau:
- Có khối u: 80-90% bệnh nhân ung thư vú có khối u và có thể sờ nắn được bằng tay khi kích thước từ 1cm trở lên.
- Tiết dịch núm vú: Khoảng 5% bệnh nhân ung thư vú có tiết dịch núm vú, nhất là khi có lẫn máu hoặc dịch hồng.
- Núm vú bị thụt vào trong: Núm vú bị tụt sâu, cứng, dùng tay kéo cũng không được.
- Nhăn bề mặt vú: Đây là triệu chứng gặp ở một số ít bệnh nhân. Khi ngực xuất hiện khối u sẽ phá vỡ cấu trúc da và tạo nên những nếp nhăn ở bên ngoài bề mặt vú.
Để tra xem, chỉ cần đứng trước gương, giơ cánh tay lên (bởi những nếp nhăn này không xuất hiện khi đưa tay xuống). Nếu thấy xuất hiện những nếp nhăn ở bất kỳ vị trí nào trên bề mặt vú thì cần phải đến gặp bác sĩ ung bướu càng sớm càng tốt.
- Viêm da vùng quanh vú: Da đỏ, phù dưới dạng da cam. Ngoài ra có thể bong da vảy nến, da sần sùi kèm nổi mẩn ngứa ở ngực.
- Hạch ở nách: Nếu có một khối u hoặc vết sưng đau dưới cánh tay kéo dài trong một tuần không rõ nguyên nhân, đó có thể là dấu hiệu ban đầu của ung thư vú.
- Trường hợp ở giai đoạn muộn, khối u to xâm lấn da gây vỡ, chảy dịch, máu ra ngoải. Một số trường hợp di căn vào xương (gây đau xương vùng di căn), di căn phổi (ho ra máu, tức ngực)...
4. Các bước tự khám vú tại nhà: gồm 5 bước.
Bước 1: Đứng thẳng trước gương, để xuôi hai tay và quan sát ở mặt trước, đứng nghiêng quan sát cả mặt bên, để tìm các dấu hiệu như kể trên. Lưu ý, có nhiều người hai bầu ngực không cân đối, có một bên to hơn và một bên nhỏ hơn, nếu không kèm theo các dấu hiệu khác thì đó là hoàn toàn bình thường. Quan trọng là bạn phải tự hiểu cơ thể mình bằng cách tự khám nhiều lần, theo dõi trong nhiều tháng.
Bước 2: Giơ hai tay lên đầu, hơi ngả người về phía trước và quan sát giống bước 1.
Bước 3: Dùng 3 ngón tay trỏ, giữa, áp út của tay phải khám vú trái và ngược lại. Cách khám: xoa nắn vú theo chiều xoắn ốc từ quầng vú ra ngoài, hoặc theo chiều từ trên xuống, để tìm các khối u hoặc các mảng dày lên bất thường. Khám lần lượt để không bị sót. Đừng quên đưa tay lần theo nách xuống dọc theo bầu vú để tìm hạch to bất thường
Bước 4: Nằm trên giường, kê gối xuống vai và lặp lại bước 3.
Bước 5: Nắn nhẹ núm vú để xem có dịch bất thường như dịch mủ tanh, dịch máu, dịch hồng chảy ra hay không.
Nếu phát hiện các dấu hiệu bất thường kể trên, các bạn hãy đến ngay bệnh viện chuyên khoa để được khám, t.ư vấn và điều trị.
Chỉ cần bỏ ra 5-10 phút mỗi tháng, bạn có thể tự cứu cuộc đời mình và cuộc đời của những người phụ nữ thân yêu khỏi căn bệnh ung thư vú quái ác. Hãy hành động ngay hôm nay!
Hannie,
Tổng hợp nhiều nguồn.
