Truyện: Vắng Mặt
Tác giả: Đỗ Phấn
Thể loại: Văn học Việt Nam, Tiểu thuyết
Reader: Chưa có tại reader.
Tác giả:
Nhà văn Đỗ Phấn, sinh năm 1956 tại Hà Nội. Ông đã tốt nghiệp đại học Mỹ Thuật (1980), và từng là giảng viên trường Đại học Xây Dựng (từ năm 1989 đến năm 1990). Hiện nay, ông vừa là họa sỹ vừa là nhà văn tự do. Các tác phẩm đã xuất bản của Đỗ Phấn gồm: Chuyện vãn trước gương (tập truyện rất ngắn - 2007), Đêm tiền sử (tập truyện ngắn – 2009), Kiến đi đằng kiến (tập truyện ngắn - 2010)…
---
Vắng mặt là câu chuyện của cuộc sống đương đại, là “nỗi niềm của những người như chúng mình ngày một thêm vắng mặt ở ngay chính nơi mình sinh ra và lớn lên, ở ngay chính công việc mà mình được đào tạo.”
Dường như những câu chuyện thật của cuộc đời được sắp xếp vào đây thành nên tác phẩm. Vì thế có thể nhìn thấy chính ta trong những dích dắc của chuyển động trong cuốn sách
Nhân vật chính là họa sĩ Vũ. Đa tài và đa tình. Bao trùm lên trên tất cả những phố phường và các câu chuyện đô thị, những cuộc tình với thiếu nữ với đàn bà, những phi vụ bạc triệu bạc tỉ… là một nỗi day dứt xót xa, ê chề. Vì chính sự vắng mặt của những thứ gì mơ hồ hay dễ gọi tên…Thiết tha với cuộc sống hay không khi anh đã lạc vào chốn một mình, “cô đơn thường hiện diện”
Cuốn tiểu thuyết này điềm đạm kể chuyện. Lại có thêm một tiểu thuyết về Hà Nội, cái thành phố nhiều sông hồ nhưng ít giang hồ (tên hai người bạn thân của nhân vật chính cũng mặt nước sóng vỗ: Giang và Hà), với những người đàn ông “loay hoay ba cái chuyện lịch sự” (tr. 81). Những người đàn ông trong cuốn tiểu thuyết, một nhóm bạn chơi với nhau từ nhỏ, đều thiên về khép kín (nói chữ là “sống nội tâm”), cởi mở vừa phải và thường là loay hoay tự đặt câu hỏi (“Vắng mặt” có mật độ câu hỏi dày đặc). Đàn ông Hà Nội không chỉ biết rõ mùa nào mua hoa gì và mua ở đâu, mà còn là những người có giọng nói vừa đủ nghe, hiếm khi chuyển tông, cả trong lúc đê mê hoan lạc nhất lẫn khi cay đắng bẽ bàng. Đời họ chẳng mấy khi phiêu bồng ngang dọc mà chậm rãi uể oải, thậm chí là lủi thủi tội nghiệp.
Và những người đàn ông ấy được Đỗ Phấn miêu tả dịch chuyển chủ yếu ở hai lĩnh vực. Dường như chỉ có hai lĩnh vực ấy, và đó cũng là một cách nhìn: họ chuyển từ quán rượu này sang quán rượu khác, và từ nhan sắc này sang nhan sắc khác, hoặc nói chính xác hơn, họ chuyển quán rượu còn các nhan sắc lần lượt di chuyển qua cuộc đời họ. Trong “Vắng mặt”, quán rượu nào cũng bờ sông, và nhan sắc nào cũng nhiều đường cong. Trừ khi con mắt họa sĩ của Đỗ Phấn quá ưu ái và biết tìm ra đường cong ở nhiều chỗ khó ngờ, nếu không “Vắng mặt” đi theo rất đúng một quy luật: nó khẳng định đàn ông Hà Nội lúc nào cũng say đắm cái đẹp. Thế nhưng, con người nghệ sĩ khi đứng tuổi đã chua chát nhận ra: “chất kích thích cho lứa tuổi của mi không phải là rượu. Cũng chẳng phải đàn bà” (tr. 250-251). (Ở “Vắng mặt”, nhân vật kể chuyện tự xưng là “mi” chứ không phải “tôi”). Sự thật này có lẽ phải đi một quãng rất dài trong rượu và nhan sắc thì mới thấm thía nổi.
“Vắng mặt” là nỗi niềm của “những người như chúng mình ngày một thêm vắng mặt ở ngay chính nơi mình sinh ra và lớn lên, ở ngay chính những công việc mà mình được đào tạo” (tr. 69), trong khi đó “cô đơn vẫn thường hiện diện” (tr. 155). Bởi uể oải như vậy cho nên lớp miêu tả thành phố của cuốn tiểu thuyết cũng là một nỗ lực chán chường, nhiều sự kiện nhưng rốt cuộc chỉ là cái nền trong nỗ lực “tông xuyệc tông” ghép với các nhân vật đi đứng, uống rượu và làm tình ở bên trên, một hội họa “Combine” không màu sắc tươi cười.
-ST-
Một số câu trích dẫn:
“Chất kích thích cho lứa tuổi của mi không phải là rượu. Cũng chẳng phải đàn bà”
“Những người như chúng mình ngày một thêm vắng mặt ở ngay chính nơi mình sinh ra và lớn lên, ở ngay chính những công việc mà mình được đào tạo”
“Cô đơn vẫn thường hiện diện”
"Vẻ mặt của con người hiện đại lãnh đạm, mưu mô và tàn nhẫn đến kinh hoàng."
“Có những đàn bà sinh ra ở trên đời trót mang một nhan sắc có khả năng hủy hoại đàn ông. Và cũng có những đàn ông sinh ra chỉ để bị hủy hoại”
...
Vài lời cảm nhận:
Trước khi viết văn, tác gia Đỗ Phấn là 1 họa sĩ, đây có thể nói là 1 lợi thế ưu việt... Với ánh mắt của người họa sĩ, ông đã khắc họa những nét bút sâu sắc của mình vào trong tác phẩm văn học cùng trải nghiệm cuộc sống mà vẽ nên "Vũ" - nhân vật chính tiểu thuyết không lấy vợ. Anh ta không tin hạnh phúc gia đình, thậm chí không tin sự bền chặt của tình yêu. Trong đầu ấy, chỉ còn tình dục là chỗ bám víu duy nhất, dù bản thân nó đã mơ hồ và nhân vật chính buồn bã nhận ra: "ký ức về việc làm tình là thứ ký ức mong manh nhất". Giọng văn trong tác phẩm cứ đều đều như nét bút, xen kẽ là những tình tiết suy t.ư càng làm ta chìm sâu vào ngẫm nghĩ đối chiếu về bản thân, cuộc đời mình.
Có thể đâu đó ta sẽ tìm được 1 nét vẽ tương đồng???
Mời đọc.
"Mi đã trở thành người lạ ở ngay chính nơi mình sinh ra và lớn lên. Cái thành phố trương phình ra đến mức nhiều hôm đi dạo cả ngày cũng không gặp bất cứ gương mặt nào quen thuộc, họ cứ như đi vắng cả rồi? Nhiều lúc mi đã cố gắng ghép những gương mặt người nhìn thấy trên phố phường với ký ức về một gương mặt bạn bè. Nhưng thất bại. Ngoại trừ hình ảnh có thể chồng khít lên nhau thì điều mà những gương mặt đấy nói lên hoàn toàn xa lạ..."
Last edited: