Ly Tử Nam Kha
Phàm Nhân
Truyện: Đường Về
Tác giả: Erich Maria Remarque
Thể loại: Tiểu thuyết, văn học nước ngoài
Reader: Chưa cập nhật
Lần đầu tiên được dịch sang tiếng Việt, Đường về tiếp tục khẳng định vị trí của Remarque trong lòng độc giả Việt Nam hàng chục năm qua khi tác phẩm đi sâu vào chủ đề day dứt nhất “tiếng súng không bao giờ tắt” .
Tác phẩm kể về người lính Flandern trở về quê hương sau Thế chiến thứ nhất nhưng mảnh đất không bom đạn bỗng trở nên xa lạ với anh bởi “doanh trại mới là quê hương thực sự của đời lính”. Mọi quan hệ với thế giới xung quanh: thành phố, gia đình, bạn bè,… trở nên đứt đoạn, và thứ ám ảnh duy nhất vang vọng trong đầu người lính là tiếng thét xung trận, thứ âm thanh xóa đi mọi cảm nhận về cuộc sống yên bình hiện tại.
Sự đau đớn không tiếng súng ấy được Remarque tái hiện sống động và tuyệt vọng trong từng mô tả nhỏ nhất về đời sống đô thị Đức sau thế chiến, nơi con người không có lối thoát ở hiện tại, và đường về hóa ra lại là về với quá khứ nơi chiến trường đẫm máu mà thôi.
Trong cuốn sách này, người đọc sẽ thấy thoáng hiện lại những đoạn mô tả tâm lý hậu chiến dằn vặt như trong Ba người bạn hay sử thi chiến trận như trong Phía Tây không có gì lạ nhưng ở một cấp độ lạnh lẽo và tàn nhẫn hơn nữa.
Tác phẩm này khắc sâu nhất vào “thân phận người lính” trong sự dự cảm về một châu Âu không thể phục hồi sau chiến tranh, bởi chiến tranh không chỉ tàn phá vật chất, mà quan trọng hơn, nó tàn phá tâm tính con người, làm họ không thể trở về với sự thuần hậu nguyên sơ. Trong cái bầu không khí tinh thần tan nát ấy, những cuộc chiến, cả có bom đạn lẫn không, sẽ lại tiếp diễn không bao giờ dứt.
Đường về là một ẩn dụ cho cá nhân cố gắng trở về với chính mình, dù anh ta bị nghiền nát bởi bánh xe lịch sử phi lý hay sự kiệt quệ nhân tính trong xã hội suy tàn. Remarque, nửa hy vọng, nửa bế tắc, khi mô tả một cách chân thực nhất về hành trình ấy.